Wisława Szymborska
Chwila / Wisława Szymborska. Kraków : "Znak", 2002
Utwory zgromadzone w tomie „Chwila”:
· Chwila; W zatrzęsieniu; Chmury ; Negatyw; Słuchawka; Trzy słowa najdziwniejsze; Milczenie roślin; Platon, czyli dlaczego; Mała dziewczynka ściąga obrus; Ze wspomnień; Kałuża; Pierwsza miłość; Trochę o duszy; Wczesna godzina; W parku; Przyczynek do statystyki; Jacyś ludzie; Fotografia z 11 września; Bagaż powrotny; Bal; Notatka; Spis; Wszystko.
Dwukropek / Wisława Szymborska. Kraków : Wydawnictwo a5, 2005
Zawartość tomu „Dwukropek”:
· Nieobecność; ABC; Wypadek drogowy; Nazajutrz-bez nas; Moralitet leśny; Zdarzenie; Pociecha; Stary profesor; Perspektywa; Uprzejmość niewidomych; Monolog psa zaplatanego w dzieje; Wywiad z Atropos; Okropny sen poety; Labirynt; Nieuwaga; Grecki posąg; Właściwie każdy wiersz.
Ludzie na moście / Wisława Szymborska. Warszawa : "Czytelnik", 1986
Zawartość tomu „Ludzie na moście”:
· Trema; Nadmiar; Archeologia; Widok z ziarnkiem piasku; Odzież; o śmierci bez przesady; Dom wielkiego człowieka; W biały dzień; Krótkie życie naszych przodków; Pierwsza fotografia Hitlera; Schyłek wieku; Dzieci epoki; Tortury; Konszachty z umarłymi; Pisanie życiorysu; Pogrzeb; Głos w sprawie pornografii; Rozpoczęta opowieść; Do arki; Możliwości; Jarmark cudów; Ludzie na moście.
Pamiątkowe rupiecie, przyjaciele i sny Wisławy Szymborskiej / Anna Bikont, Joanna Szczęsna. Warszawa : Prószyński i S-ka, 1997
Wisława Szymborska nie lubi wścibstwa, nawet zaświatowego. Nigdy nie chciała mieć „biografii zewnętrznej”, zawsze uważała, że wszystko, co ma do powiedzenia o sobie, jest w jej wierszach […]. Nasze poszukiwania biograficznych detali zaczęłyśmy od przeczytania „Lektur nadobowiązkowych”, felietonów o książkach pisanych mniej lub bardziej regularnie przez 30 lat najpierw do „Życia Literackiego”, później do „Pisma” i „Odry”, wreszcie do „Gazety Wyborczej”. Ich lektura przyniosła nadspodziewanie dużo informacji o autorce, o jej gustach, poglądach, przyzwyczajeniach […]. Choć z „Lektur”, „Poczty” i wierszy dowiedziałyśmy się niemało, białe plamy w jej biografii zaczęły tak naprawdę znikać dopiero dzięki opowieściom znajomych i przyjaciół z różnych okresów jej życia (miałyśmy przyjemność poznać ponad sto takich osób). Wyłoniły się obrazy z przeszłości utrwalone na starych fotografiach. Szymborska objawiła się nam jako autorka limeryków i pracowicie wycinanych pocztówek – kolaży, wysyłanych zamiast listów. Prężyli się na nich atleci, fruwały aniołki i duchy, tańczyły baletnice, przeciągały się koty, pochylała się ku ziemi krzywa wieża w Pizie, czasem pojawiał się jakiś motyw z jej poezji, jak choćby małpa czy cała seria neandertalczyków stawiających egzystencjalne pytania, czasem – jakaś czytelna dla adresata aluzja […]. Układany z okruchów, anegdotek, obrazków życiorys stawał się coraz bogatszy, coraz więcej było faktów, wydarzeń, a nawet dat. Brakowało tylko głosu samej poetki, która co prawda na prośbę o spotkanie nie powiedziała „nie”, ale też nie spieszyła się z wyznaczeniem terminu. Gdy opublikowałyśmy w „gazecie Wyborczej” fragmenty przygotowanej książki – telefon.
- To straszne uczucie – usłyszałyśmy – czytać o sobie, ale skoro panie już się tyle napracowały, to dobrze, będziemy „uściślać”.
Fragment publikacji
Sto wierszy - Sto pociech = Hundert Gedichte - Hundert Freuden / Wisława Szymborska; wybór, przekł. i posł. Karl Dedecius. Wyd. 4. Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2005.
Szymborska jest kartografem chwil: zabarwia je liryzmem, stara się jednak za wszelką cenę uniknąć patosu, opancerza więc uczucia ironią, a posługuje się przy tym zadziwiająco prostymi środkami bardzo komunikatywnego języka. Prosty język i skomplikowana myśl Szymborskiej wprowadzają nas w rejony wysokiej sztuki i kultury poetycko skondensowanego światopoglądu.
A jakież tu bogactwo tematów, prawdziwy róg obfitości wyobraźni. Zdumiewające wizyty w muzeach i socjologiczne analizy współczesności. Subtelnie cyzelowane nowele, studia charakterów i kontemplacja obrazów. W tym objętościowo skromnym dorobku poetyckim znajdziemy drobne ogłoszenia trosk powszednich jako odbicie historii powszechnej; wątki archeologiczne, kosmologiczne, biologiczne – a nade wszystko logiczne.
Karl Dedecius
Spis treści
I Obmyślam świat; Radość pisania; Możliwości; Jarmark cudów; Trema; Pisanie życiorysu; W zatrzęsieniu; Wieczór autorski; Rzeczywistość wymaga; Rozpoczęta opowieść
II Urodziny; Wielka liczba; Nadmiar; Woda; Utopia; Liczba Pi; W rzece Heraklita; Pogoń; Z nie odbytej wyprawy w Himalaje; Ostrzeżenie
III Upamiętnienie; ***(Jestem za blisko…); Miłość szczęśliwa; Przy winie; Złote gody: Portret kobiecy; Niespodziane spotkanie; prospekt; Podziękowanie; ***(Nicość)
IV Terrorysta, on patrzy; Dnia 16 maja 1973 roku; Tortury; Pierwsza fotografia Hitlera; Jeszcze; Wietnam; Jacyś ludzie; Obóz głodowy pod jasłem; Nad Styksem; Pietà
V Pejzaż; Fetysz płodności z paleolitu; Archeologia; Muzeum; Notatka; Miniatura średniowieczna; Kobiety Rubensa; Ludzie na moście; Żona Lota; Chwila w Troi
VI Allegro ma non troppo; Pod jedną gwiazdką; Seans; Dom wielkiego człowieka; Tomasz Mann; Prolog komedii; Głos w sprawie pornografii; Na wieży Babel; Drobne ogłoszenia; Do serca w niedzielę
VII Wrażenia z teatru; Koloratura; Akrobata; Konkurs piękności męskiej; Wyjście z kina; Film – lata sześćdziesiąte; Cień; Komedyjki; Rachunek elegijny; Przemówienie w biurze znalezionych rzeczy
VIII Niebo; Jawa; Widok z ziarnkiem piasku; Widziane z góry; Przylot; Rozmowa z kamieniem; Fotografia tłumu; Spis ludności; Psalm; Nic dwa razy
IX Krótkie życie naszych przodków; Konszachty z umarłymi; Odzież; Kot w pustym mieszkaniu; Pożegnanie widoku; Głosy; Nienawiść; Koniec i początek; Nic darowane; Wielkie to szczęście
X Do arki; Recenzja z nie napisanego wiersza; Pochwała siostry; Odkrycie; Reszta; ***(Świat umieliśmy kiedyś na wyrywki…); Dzieci epoki; Niektórzy lubią poezję; Schyłek wieku; Nagrobek.
Tutaj / Wisława Szymborska. Kraków : Wydawnictwo Znak, 2009
Utwory zgromadzone w tomie „Tutaj”:
· Tutaj; Myśli nawiedzające mnie na ruchliwych ulicach; Pomysł; Kilkunastoletnia; Trudne życie z pamięcią; Mikrokosmos; Otwornice; Przed podróżą; Rozwód; Zamachowcy; Przykład; Identyfikacja; Nieczytanie; Portret z pamięci; Sny; W dyliżansie; Ella w niebie; Vermeer; Metafizyka.
Widok z ziarnkiem piasku : 102 wiersze / Wisława Szymborska ; [wyboru wierszy dokonała aut.]. Poznań : Wydawnictwo a5, 1997
Spis wierszy
Z tomu Wołanie do Yeti (1957)
Atlantyda; Obmyślam świat; Dwie małpy Bruegla; Jeszcze; Buffo; Upamiętnienie
Muzeum; Chwila w Troi; Elegia podróżna; Kobiety Rubensa; Koloratura; Nagrobek; *** (Jestem za blisko, żeby mu się śnić); Na wieży Babel; W rzece Heraklita; Woda; Wiersz ku czci; Rozmowa z kamieniem
Z tomu Sto pociech (1967)
Radość pisania; pejzaż; Album; Dworzec; Żywy; Urodzony; Tomasz Mann; Do serca w niedzielę; Akrobata; Ruch; Sto pociech
Z tomu Wszelki wypadek (1972)
Pomyłka; Szkielet jaszczura; Fotografia tłumu; Wszelki wypadek; Zdumienie; Urodziny; Wrażenia z teatru; Listy umarłych; prospekt; Powroty; Przemówienie w biurze znalezionych rzeczy; Allegro ma non troppo; Klasyk; Pochwała snów; Miłość szczęśliwa; ***(Nicość przenicowała się także i dla mnie); Pod jedną gwiazdką
Z tomu Wielka liczba (1976)
Wielka liczba; Podziękowanie; Psalm; Widziane z góry; Eksperyment; Uśmiechy; Terrorysta, on patrzy; Miniatura średniowieczna; Portret kobiecy; Ostrzeżenie; Cebula; Pochwała złego o sobie mniemania; Życie na poczekaniu; Nad Styksem; Utopia; Liczba Pi
Z tomu Ludzie na moście (1986)
Nadmiar; Widok z ziarnkiem piasku; Odzież; O śmierci bez przesady; Dom wielkiego człowieka; W biały dzień; Krótkie życie naszych przodków; Pierwsza fotografia Hitlera; Schyłek wieku; Dzieci epoki; Tortury; Pisanie życiorysu; Pogrzeb; Głos w sprawie pornografii; Rozpoczęta opowieść; Możliwości; Jarmark cudów; Ludzie na moście
Z tomu Koniec i początek (1993)
Niebo, Może być bez tytułu; Niektórzy lubią poezję; Koniec i początek; Nienawiść; Rzeczywistość wymaga; Jawa; Rachunek elegijny; Kot w pustym mieszkaniu; Pożegnanie widoku; Seans; Miłość od pierwszego wejrzenia; Dnia 16 maja 1973 roku; Może to wszystko; Komedyjki; Wersja wydarzeń; Wielkie to szczęście
Nowe wiersze
Jacyś ludzie; W zatrzęsieniu; Milczenie roślin; Chmury; Trzy słowa najdziwniejsze
Zdarzyć się mogło. Zdarzyć się musiało : z Wisławą Szymborską spotkanie w wierszu / Marta Fox. Wrocław : "Siedmioróg", 2002.
Książka Marty Fox jest książką z każdej strony dziwną i oryginalną. Burzy bowiem tradycyjne wyobrażenia o książkach biograficzno-literackich, dotyczących konkretnego autora. Marta Fox napisała książkę bardzo osobistą i prywatną – o tym, w jaki sposób wiersze Wisławy Szymborskiej zaistniały w niej i w innych twórcach, w jaki sposób związały się z ich prywatnym życiem i dlaczego nie można się od nich uwolnić.
Mariusz Pałka
Z okładki książki
Opracowała
Bogumiła Pawłowska